«Այսօր Անհայտ կորած անձանց միջազգային օրն է։
Նորից կիսվեմ «Պատերազմի ստվերում. անհետ կորածների ու զոհվածների հարազատների չավարտված պատերազմի» մասին մեկ տարի առաջ հրապարկված հոդվածով, քանզի նրանց պատերազմը այդպես էլ չի ավարտվում…
2020թ. 44-օրյա պատերազմից հետո իմ տեսած ամենաազդեցիկ ու ցավոտ տեսարաններից է՝ երկու որդեկորույս մայրեր հանդիպել են Ստեփանակերտի Վերածննդի հրապարակում։ Մեկի դեմքը տարօրինակ խաղաղ էր՝ հանգստության զգացում կար․ նա կարողացել էր հողին հանձնել պատերազմում զոհված որդու մարմինը։ Մյուսի աչքերում խորը ցավ ու անորոշություն կար։ Նա չի կարողացել հողին հանձնել որդուն, որովհետև այդպես էլ չեն կարողացել հայտնաբերել մարմինը։
Մեր մեծերից՝ տատիկ-պապիկներից, շատ ենք լսել լեգենդ դարձած պատմություններ Երկրորդ համաշխարհայինից տուն չդարձած իրենց որդիների մասին։ Ոմանք նրանց համար անգամ չեղած ուտելիքից ամեն օր բաժին են հանել ու սեղանի շուրջը տեղ պահել՝ աչքները միշտ դռան կողմը։ Կան պատմություններ նաև եվրոպական երկրներում հաստատված խորհրդային բանակի զինվորների մասին, որոնք չեն կարողացել հայրենիք վերադառնալ։ Տունդարձի հույսը, թեկուզ անիրական, ապրեցրել է մարդկանց։
Դասականի ասած՝ բոլոր երջանիկ ընտանիքները նման են իրար, յուրաքանչյուր դժբախտ ընտանիք դժբախտ է յուրովի: Սեպտեմբերյան պատերազմի ու Ստեփանակերտ-Ասկերան ճանապարհի վառելիքի պահեստի պայթյունի զոհերի ու անհետ կորածների հարազատները նույնպես տարբեր կերպ են փորձում «ապրել» իրենց ցավը։ Նրանցից շատերն ապրում են չմարող հույսով՝ կառչած անիրական թվացող ապացույցներից իրենց որդիների հավանական ողջ մնալու մասին՝ անգամ ամենադաժան իրավիճակում՝ ադրբեջանական գերության մեջ։ Գերություն, որ տառապանքի ու անորոշության անվերջ շղթա է, բայց նաև հույսի, որ իրենց սիրելիները ողջ են։ Մինչդեռ ծնողներից ոմանք նախընտրում են, որ իրենց որդիները կյանքին հրաժեշտ տված լինեն առանց ցավի, բայց ոչ երբեք գերության մեջ հայտնված լինեն։ Բաքվի բանտերի մասին հայերը լավ գիտեն։ Բաքվի բանտերը երկրային դժոխքի սարսափազդու խորխորատներ են։ Ով այստեղից դուրս է եկել՝ նորից է ծնվել»։
Սիրանուշ ՍարգսյանLog in or sign up to view
See posts, photos and more on Facebook.