Բրիտանացի ռազմական տեսաբան Բազիլ Լիդդել Հարթին վերագրվող միտքն ասում է․ «Գեներալները միշտ պատրաստվում են նախորդ պատերազմին»։
Ահա այս միտքը խիստ արդիական է մեր օրերի քաղաքական գործընթացներին ընդդիմադիր ուժերի նախապատրաստական աշխատանքներին նայելիս։ Ընդդիմությունը պատրաստվում է 2026 թվականի ընտրություններին՝ 2021 թվականի ընտրական գործընթացների տրամաբանությամբ, ուժերի դասավորությունն հաշվի առնելով, այն դեպքում, երբ էական փոփոխություններ են տեղի ունեցել, և նոր սպասվող ընտրական գործընթացներին բացահայտ մասնակից են ուժեր, որոնք առնվազն նախորդ գործընթացում հրապարակային չէին։
Օրերս ԵՄ արտաքին գործերի և անվտանգության քաղաքականության գերագույն ներկայացուցիչ Կայա Կալլասն հայտարարեց․ «Իհարկե, Հայաստանը նաև այլ խնդիրներ ունի։ Ռուսաստանը և նրա պրոքսիները տեղեկատվական քարոզարշավներ են իրականացնում Հայաստանում՝ ընտրությունների նախօրեին։ Մենք տեսնում ենք, որ օգտագործվում են այն նույն ցանցերը, որոնք օգտագործվել են Մոլդովայում։ Սցենարը նույնն է։ ԵՄ ֆինանսավորումը կօգնի արձագանքել օտարերկրյա միջամտությանը։
Արտաքին միջամտությանը դիմադրելը պահանջում է ողջ հասարակության մասնակցությունը։ Մենք ուրախ ենք լսել, որ հենց սա է իրավիճակը Հայաստանում։ Ակտիվ քաղաքացիական հասարակությունը և անկախ լրատվամիջոցները կարևորագույն նշանակություն ունեն։ Դուք մենակ չեք այս մարտահրավերների առջև, մենք պատրաստ ենք ձեզ ակտիվ աջակցություն ցուցաբերել»։
Նախ գանք նրան, թե ինչ է նշանակում Մոլդովայի օրինակի հիշատակումը և ինչ դերակատարում է ունեցել այդ գործում Կայա Կալլասը։
Մոլդովայում գործող նախագահ Մայա Սանդուն խիստ ցածր վարկանիշ ուներ, և նրա հաղթանակի շանսերը բարձր չէին գնահատվում։ Շատերի համար հասկանալի էր, որ Սանդուն հեռանալու է նախագահական ընտրությունների արդյունքներով, բայց գործի անցան եվրոչինովնիկները՝ Կայա Կալլասի գլխավորությամբ։
Նախ ստեղծվեց ռուսական ազդեցության նարատիվը, որի շահարկմամբ արգելվեցին կուսակցություններ և մեկուսացվեցին թեկնածուներ։ Ամբողջ այս ընթացքում ագրեսիվ քարոզչություն էր վարում ԵՄ–ն Մոլդովայում։ Կայա Կալլասը ինչ-որ իմաստով դարձել էր Մայա Սանդուի նախընտրական շտաբի ղեկավարը։ ԵՄ–ից գետի պես հոսող ֆինանսական և քարոզչական աջակցությունը չօգնեց Սանդուին, և նա Մոլդովայում բնակվող քաղաքացիների քվեարկությամբ մեծամասնություն չստացավ ու պահեց նախագահական աթոռը միայն ԵՄ–ում բնակվող մոլդովացիների քվեարկությամբ։ Նույն սցենարը կրկնվեց նաև խորհրդարանական ընտրությունների ժամանակ։
Հայաստանում սպասվող իրադարձությունների ֆոնին Կալլասի կողմից Մոլդովայի օրինակի հիշատակումը նշանակում է մեկ բան՝ նրանք Նիկոլ Փաշինյանը իշխանության պահպանման համար անելու են այն ամենը, ինչ արել են Մայա Սանդուի իշխանության պահպանման համար։
Այն, որ ԵՄ–ն փորձելու է Հայաստանում կրկնել Մոլդովայի օրինակը, վկայում է այն հանգամանքը, որ իրենց ֆինանսավորմամբ քաղաքացիական հասարակություն աշխատողները արդեն իսկ սկսել են քննարկումների դաշտ բերել կուսակցությունների և անհատների ընտրական գործընթացներից դուրս թողնելու հարցը։ Արևմուտքի գործակալական ցանցը փորձում է օրակարգ ձևավորել կոնկրետ ուժերի ընտրապայքարից դուրս թողնելու վերաբերյալ։ X պահի Նիկոլ Փաշինյանը օգտվելու է այդ առաջարկից, ինչպես ժամանակին օգտվեց այդ նույն մարդկանց կողմից առաջ մղվող ԵՄ անդամակցության օրակարգից։
Ահա այս ամենի ֆոնին, երբ փաստացի ԵՄ–ն հայտարարել է Հայաստանի ընտրական գործընթացներում իր ուղիղ մասնակցության մասին, Հայաստանի ընդդիմադիր ուժերը գոնե հրապարակային պատրաստվում են 2021 թվականի ընտրական գործընթացների նման մի գործընթացի, որտեղ իրենք խոսելու են Արցախից, Նիկոլ Փաշինյանի դավաճան լինելուց և այսպես շարունակ։
Ընդդիմությունը պետք է հասկանա, որ այս ընտրական գործընթացը նախորդի կրկնությունը չի լինելու, և շատ կարևոր է նախապատրաստվել ԵՄ ներգործությանը, այդ գործընթացներին։ Պետք է փորձել այսօրվանից խոսել այդ մասին, չեզոքացնել այդ ազդակները, ակտիվացնել հանրության հետ կապը, գտնել աշխարհաքաղաքական հենարան, որը Նիկոլ Փաշինյանի իշխանության հետ խաղեր չի տա։ Սրանք խնդիրներ են, որոնց ուղղությամբ աշխատանքները դեռ երեկ պետք է սկսված լինեին, բայց այսօր էլ դեռ շատ ուշ չէ հասնել արդեն ճամփա ընկած գնացքի հետևից, հատկապես երբ այն դեռ արագություն չի հավաքել։